Η αναπνοή είναι η βασικότερη λειτουργία του φυσικού σώματος, και χωρίς αυτήν δεν μπορεί να υπάρξει στη ζωή. Τροφοδοτεί με ενέργεια όλους τους ιστούς και απομακρύνει τα απόβλητα της καύσης των κυττάρων. Είναι το πρώτο πράγμα που συμβαίνει όταν γεννιόμαστε και το τελευταίο όταν φεύγουμε από αυτό το σώμα.
Γεννιόμαστε με μια εισπνοή και πεθαίνουμε με μια εκπνοή.
Σύμφωνα με τη φυσιολογία της γιόγκα διαθέτουμε πέντε σώματα. Το πρώτο είναι το φυσικό, και στη συνέχεια έχουμε το ενεργειακό, το νοητικό, το διαισθητικό και το αιτιατό. Επίσης έχουμε πέντε πράνας , πέντε ροές της ζωτικής ενέργειας που τροφοδοτούν το σώμα με ζωή. Το κανάλι επικοινωνίας μεταξύ των σωμάτων, ή αλλιώς των επίπεδων της ύπαρξης είναι η αναπνοή. Η αναπνοή επηρεάζεται από τα πάντα αλλά μπορεί να επηρεάσει και τα πάντα.
Η καλή υγεία είναι σε άμεση συνάρτηση με την αναπνοή. Ο τρόπος ζωής και σκέψης μας επηρεάζει την αναπνοή και τη φυσική κατάστασή μας. Δεν το συνειδητοποιούμε αλλά συμβαίνει. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος. Οι σκέψεις και τα συναισθήματα επηρεάζουν τον τρόπο που αναπνέουμε και η διαταραγμένη αναπνοή επιδρά στον τρόπο που σκεφτόμαστε και λειτουργούμε. Η γιόγκα και συγκεκριμένα ο κλάδος της χάθα γιόγκα ασχολείται κατά κύριο λόγο με την αναπνοή. Μαθαίνουμε να αναπνέουμε από την αρχή. Είναι μια αργή διαδικασία που χρειάζεται υπομονή και εξάσκηση.
Συνήθως όταν αποφασίσουμε να παρατηρήσουμε την αναπνοή μας, επεμβαίνουμε σε αυτήν. Αυτό συμβαίνει αυτόματα χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Και συμβαίνει γιατί δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι να δεχτούμε την αναπνοή έτσι όπως είναι. Η αναπνοή δείχνει την νοητική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Είναι αλλιώς όταν κοιμόμαστε, αλλιώς όταν δουλεύουμε χειρωνακτικά, αλλιώς όταν είμαστε θυμωμένοι, αλλιώς όταν είμαστε ήρεμοι. Το πρώτο βήμα για να αλλάξουμε τη κατάσταση είναι να συνειδητοποιήσουμε την αναπνοή.
Όταν αυτό συμβεί μπορούμε να παρατηρήσουμε ποια είναι η σχέση μας με τον νου. Η άσκηση στην χάθα γιόγκα είναι μια διαδικασία εξαγνισμού και επαναπρογραμματισμού του νου. Η αναπνοή παίζει τον κύριο ρόλο μαζί με την εσωτερική στάση, δηλαδή το κίνητρο πίσω από την πράξη. Μαθαίνουμε να αναπνέουμε ξανά από την αρχή. Η γιόγκα είναι η φυσική μας κατάσταση. Όπως τότε που ήμασταν βρέφη και ανακαλύπταμε τον κόσμο.
Ανακαλύπτουμε τον εσωτερικό κόσμο και οδηγούμαστε σταδιακά στο να ανακαλύψουμε και τον εξωτερικό μέχρι να κατανοήσουμε πως όλα είναι ένα.
Αλεξάνδρα Σωτηροπούλου